Çim Gübresi Nasıl Seçilir? En İyi Sonuç Nasıl Alınır?

Çim gübresi uygulamak çim bakımının önemli bir parçasıdır. Spor alanlarında ve büyük peyzaj alanlarında düzenli gübreleme yapıldığını biliyoruz. Ancak amatör bahçelerde veya küçük çim alanlarınızda çim gübresi kullanıyor musunuz?

Muhtemel cevapları az çok tahmin edebiliriz.

• Düzenli değil ama arada sırada da olsa gübreleme yapmaya çalışıyorum.
• Sorun görülmediği sürece çim gübresi kullanmıyorum.
• Hiç gübreleme yapmıyorum.

Görsel: https://extension.umd.edu

Evet, belki nadiren gübre atıyorsunuz. Belki de çimlerinizde sorun oluşmadığı sürece çim gübresi kullanmıyorsunuz.

Ancak sorun görüldüğünde çimleriniz belirli bir aşamayı geçmiş olur ve sağlıklı görüntüsünü kaybeder. Bazen bu durum öyle ilerler ki geri döndüremezsiniz.

Peki, Yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi bir sorunla karşılaşmamak için ne yapmalısınız? işte bu sorunun cevabını bu sayfada bulabilirsiniz.

Bu sayfada size çim gübrelemesi ile ilgili temel ve pratikte kullanılabilecek bilgileri derledik.  Öncelikle en çok karşılaştığımız sorular ile başlayalım.

 

Çim gübresi kullanılmalı mı?

Çim türlerinin genel olarak derin kök yapısına sahip olmadığını biliyoruz. Hemen ilave edelim biz bitkinin su ve besin maddesi ihtiyacının büyük bölümünü karşıladığı toprak derinliğine etkili kök derinliği diyoruz. Bu derinliğin çim bitkilerinde ortalama 10-15 cm olduğunu da biliyoruz.

Bu durumda siz de çimlerinizin besin maddesi ve su ihtiyacını toprak yüzeyinin altındaki 10-15 cm’lik kısımdan karşıladığını düşünmelisiniz. Yani çimlerinizin sağlıklı kalabilmesi için bu kısmın verimliliğini sürdürmelisiniz.

Toprak hazırlığı ve çim ekimini doğru yapmışsanız ilk yıl besin maddesi ihtiyacını çok hissetmezsiniz. Bu konuda bilgi almak için bu sayfadan sonra ÇİM EKİMİ  sayfamızı da ziyaret edebilirsiniz.

Ancak ikinci yıldan itibaren herhangi bir çim gübresi kullanmazsanız,  çimler aynı toprak kısmından besleneceği için eksiklikler görmeye başlayabilirsiniz.

Üstelik bu eksikliklerin her yıl artarak devam ettiğine şahit olursunuz. Bu sorunlar bir aşamadan sonra bitki sağlığını olumsuz etkileyecek düzeye gelir ve çözüm bulmanız zorlaşır.

Aslında herhangi bir gübreleme yapmasanız da elbette çimleriniz hayatına devam eder. Temelde de halen bir çim örtünüz olur.

Ancak yeterince bitki besin maddesi alamayan çimlerinizin ince, zayıf, açık yeşil veya kahverengi renkli olduğunu görebilirsiniz. Üstelik güçsüz düştüklerinde yabancı otlarla rekabet şansları ve hastalıklara karşı dirençleri de azalır. Daha çok hastalık sorunu yaşayabilirsiniz. Bununla birlikte biçme ve basılma gibi mekanik darbelerden kaynaklanan yıpranmaları tamir etme imkânları da kalmaz.

Başlıktaki sorumuzun kısa cevabı, evet, çim gübresi kullanmalısınız. Çim gübreleme yapmalısınız. Peki, bitki besin maddesi eksiğini azaltmanın başka yolu da yok mu? Var, bu konu ile ilgili tavsiyemi makalenin son kısmında ANAHTAR TAVSİYE  bölümünde bulabilirsiniz.

En iyi çim gübresi hangisidir?

Bu sorunun “şudur” gibi bir cevabının olmadığını tahmin edersiniz. Evet, haklısınız, yok.

Hatta bu konunun çim gübresi fiyatları ile de parlak ve renkli gübre ambalajları ile de alakası da olmadığını bilin. En ucuz çim gübresi en kötüsü olmadığı gibi en pahalı çim gübresi de en iyi çim gübresi olmadığını bilmelisiniz.

Sadece çim bitkilerinin ihtiyacı olan bitki besin maddelerini bitki kök bölgesine ulaştırmalısınız. Nasıl ve hangi çim gübresi ile yapabiliyorsanız.

Bu konuda sadece bir gübre çeşidi için bir istisna olduğu belirtmek isterim.

Son yıllarda piyasa sürülen akıllı gübre veya yavaş salınımlı gübreleri kullanmanız diğer gübrelerden daha avantajlı olabilir. Bu gübreler kimyasal yapıları dolayısı ile içerdikleri bitki besin maddesini bitki kök bölgesine yavaş yavaş bırakır. Bu sayede bitki besin maddesi yıkanmaları daha az görülür. Üstelik bitkilerin besin maddesinden faydalanma oranı da artar.

Bu tür gübreleri kullanarak çevre kirliliğinin azaltılması, su kaynaklarının korunması ve bitki beslemenin daha düzenli yapılması konularında avantaj sağlayabilirsiniz.

Görsel : https://www.osu.edu

 

Çimlere hayvan gübresi atılır mı?

Çimlerinize hayvan gübresi atabilirsiniz. Hatta biçilmiş çim artıklarından, yapraklardan ve organik ev çöplerinde yapabileceğiniz kompost gübre de kullanabilirsiniz. Üstelik bu tür doğal gübreleri kullanmak önemli faydalar sağlar.

Doğal gübre kullanarak toprağınızın;

• Organik madde içeriğini arttırırsınız.
• Nem tutma kapasitesini yükseltirsiniz.
• Drenajını iyileştirirsiniz.
• Su emme yeteneğini geliştirirsiniz.
• Yapısını iyileştirir ve havalanmayı arttırırsınız.

Ayrıca doğal gübreler ile bitkilerinize yavaş salınan makro ve mikro besin maddelerini sağlamış olursunuz. Üstelik bu tür gübreleri ücretsiz veya çok düşük maliyetli hazırlayabilir veya edinebilirsiniz.

Doğal çim gübresi uygulamasında tercihimiz ilk tesis aşamasında, çim ekimi için toprak hazırlığı aşamasında kullanılması olmalıdır. Çünkü bu aşamada daha çok organik maddeyi daha az riskli bir şekilde bitkilerin yaşamını devam ettireceği kök alanına ulaştırabiliriz.

Detaylı bilgiyi ÇİM EKİMİ sayfamızda bulabilirsiniz.

Çimlere doğal çim gübresi uygulayacaksanız gübreniz aşağıdaki şartları taşımalıdır.

Bu arada yeni başlayanlar için araya kısa bir not ekleyelim.

Biz tarım dilinde fermantasyon sürecini uygun bir şekilde tamamlamış organik gübreler için yanmış veya olgunlaşmış ifadelerini kullanırız. Organik materyallerin bu aşamaya ulaşması için en az bir yıl uygun koşullarda bekletilmiş olması gerekir. İyi olgunlaşmış gübrede herhangi bir kötü koku almaz, dokunduğunuzda nem hissetmezsiniz. 

• Hayvan gübresinin çok iyi yanmış, kompostun tam olgunlaşmış olmasına dikkat edin. Eğer gübrenizin olgunlaşmasından emin değilseniz kesinlikle kullanmayın. Çünkü bu tür gübreler toprağınıza ve bitkilere zarar verir.

• Gübrenin iri parçacıklar içermemesine dikkat edin. Eğer büyük parçalar var ise elekten geçirerek kullanın.

Hayvan gübresi nasıl atılır?

Bu tür gübreleri ilk ekim aşamasında kullanıldığında daha çok etkisini görürsünüz. Üstelik daha kolay da uygulayabilirsiniz.

Ancak bu cümlelerden kurulmuş çim alanınıza doğal çim gübresi uygulayamayacağınız sonucunu çıkarmayın. Aşağıdaki tavsiyeleri uygulayarak mevcut tesislerinizde de başarılı bir şekilde doğal gübre kullanabilirsiniz.

• Gübreleme işlemini biçimden hemen sonra yapın.
• Öncelikle çim alanı tırmık veya benzer iş gören bir alet ile temizleyin. Çim bitkilerinin dibinde yer alan keçe tabakasının veya bitki artıklarını temizlenmeye çalışın.
• Gübreyi ince bir tabaka halinde, çim alana mümkün olduğunca eşit dağıtarak serpin.
• Gübre tabakasının 1 cm’den daha fazla kalın olmamasına dikkat edin.
• Serpme sonrasında tırmık ve uzun çaplı fırça kullanarak gübrelerin daha iyi yayılmasını ve toprakla daha çok kaynaşmasını sağlayın.
• İşlem sonrasında sulama yaparak çimlerin üzerinde kalmış gübre parçacıklarının toprak yüzeyine inmesini sağlayın.

Sulamayı nasıl yapmanız gerektiği konusunda bilgi almak için BU SAYFAMI ziyaret edebilirsiniz. 

Çim gübresi ne zaman atılır?

Çim gübresi uygulamasını mümkün olduğunca sık aralıklarla ve düşük dozlarla yapmalısınız. Bu şekilde uygularsanız hem daha iyi sonuç alırsınız ve hem de besin maddesi yıkanması ile su kaynaklarının kirlenmesine sebep olmazsınız.

İlkbaharda hava sıcaklıkları 20-25 C seviyesine ulaştığında çim gübresi uygulamasına başlayın. Bu uygulamayı bulunduğunuz bölgede havaların soğumaya başlamasından yaklaşık bir ay öncesine kadar sürdürün.

Bu süre içerisinde bahçeniz için çim gübreleme takvimini kendiniz oluşturabilirsiniz. Öncelikle yukarıda verdiğimiz bilgi doğrultusunda gübreleme süresinin kaç ay olduğunu hesaplayın. Yıllık toplam uygulayacağınız gübre miktarını her aya eşit miktarda olacak şekilde bölün. Sezon boyunca, hangi tarihte, ne kadar gübre uygulayacağınız bu şekilde belirleyin.  

Çimlere ne kadar gübre atılmalıdır?

Bitkilerinizin yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için toprağınızı makro ve mikro elementler bakımından yeterli seviyede tutmalısınız.

Burada bahsettiğimiz makro elementler (azot, fosfor ve potasyum) bitkilerin temel gereksinimlerini oluşturur. Mikro elementler ise (bor, çinko. mangan vb.) daha az ihtiyaç duyulan ancak eksikliklerinde önemli sorunlara yol açan elementlerdir.

Öncelikle ifade etmeliyim ki topraktaki bitki besin maddelerinin yeterli miktarda olup olmadığını ve çim gübresi ihtiyacını ancak toprak ve/veya yaprak analizi yaptırarak belirleyebilirsiniz.

Siz eğer büyük bir peyzaj alanını veya spor alanını yönetiyorsanız ya da çok büyük bir bahçeniz varsa kesinlikle düzenli olarak toprak ve yaprak analizlerini yaptırmalısınız. Dolayısıyla çim gübreleme takvimini ve programını buna göre oluşturmalısınız.

Bununla birlikte evinizin bahçesinin veya küçük bir alanın çim bakımını yapıyorsanız daha kolay uygulanabilecek yöntemlere ihtiyaç duyarsınız. Çünkü bu analizleri yaptırması ve buna göre gübreleme yapmayı uygulanabilir bulmayacaksınız. Bu durumda çim gübresi uygulaması için aşağıda yer alan pratik tavsiyeler ile hareket edebilirsiniz.

Bitkilerin birçok makro ve mikro besin elementine ihtiyaç duyduğunu biliyoruz.  Ancak küçük alanlar için mikro elementleri gübreleme takvimine dahil etmek zorunda değilsiniz.

Mikro elementler çoğunlukla topraktan ve verdiğiniz doğal gübrelerden karşılanacaktır. Bu durumda eksiklik belirtileri de görmezsiniz. Ancak toprakta bitkinin alımını engelleyen olumsuz bir durum varsa ve eksiklik ortaya çıkarsa müdahale etmelisiniz.

Çim Gübresi Miktarı Hesaplama Örneği

Çim gübresi uygulamasına Azot (N) ihtiyacını temel alın. Uygulanacak gübreyi piyasada en kolay bulunan şeker gübre de denilen Amonyum Sülfat (AS) üzerinden örnek olarak şu şekilde hesaplayın.

• 100 m² çim alan için yıllık azot ihtiyacını 1 kg olarak kabul edebilirsiniz.
• AS azot içeriği % 21 olduğuna göre,  yıl içerisinde 100 m² çim gübreleme için uygulanacak şeker gübre miktarı 5 kg olarak belirleyebilirsiniz.
• Buna göre, gübreleme takviminiz 5 ay sürüyorsa, 100 m² alana her ay 1 kg şeker gübre vermelisiniz.

Fosfor ve potasyum konusunda da bahçenin durumu ayrıca değerlendirin. Toprak şartlarınıza göre ihtiyaç olduğunu düşünürseniz uygulama yapabilirsiniz. 

Çim nasıl gübrelenir?

Çim alana kimyasal gübreleri katı halde veya sıvı halde verebilirsiniz. Her iki yöntemde de gübreyi sulama ile birlikte vermeyi tercih edin.

• Önce sulama suyunun büyük bölümünü (%80-90) uygulayın.
• Sulamaya ara verip katı veya sıvı haldeki gübreyi çim alana eşit miktarda serpin.
• Kalan sulamaya devam edip verilen gübrenin toprak altına inmesini sağlayın.

Gübreyi sulamanın başında yaparsanız yıkanma ve derine sızmaya neden olursunuz. Hem besin maddelerinizi kaybedersiniz hem de yer altı su kaynaklarını kirletirsiniz.

Sulama sonunda veya sulama zamanı dışında yaparsanız da yüzeyde bitkiler ile temas halinde kalabilir. Bu durumda da çimlerinize zarar verebilirsiniz.

ANAHTAR TAVSİYE  

Çim alanların temel besin maddesi ihtiyacı azot olduğunu biliyoruz. Şimdi bu besin maddesini doğal yollardan sağlamanın bir yolunu değerlendirelim.

Bildiğiniz gibi baklagiller, yonca, korunga, fasulye, bezelye v.b. gibi türlerin ait olduğu bitki ailesidir. Bu bitkilerin havanın azotunu bağlayarak kökleri vasıtası ile toprağa kazandırdıklarını da biliyoruz.

Günümüzde yem bitkisi olarak kullanılan yonca önceki yıllarda çim alanlarda sıklıkla kullanılan bir bitki olmasına rağmen ot öldürücü ilaçların kullanımına başlanması ile karışımlardan çıkarılmıştır. Çünkü çim bitkilerinde kullanılan ve geniş yapraklı otları öldüren herbisitler yoncayı da öldürmektedir.

Görsel : http://versicolor.ca/

Eğer bahçenizde ot öldürücü kimyasal kullanmıyorsanız çim tohumunuza yonca tohumu ilave edin.  Mevcut bir çim alana da üstten tohumlama yaparak yoncayı dahil edebilirsiniz.

Bu sayede çim alanınızın azot ihtiyacını doğal yollarla karşılayabilirsiniz. Bunun yanında yonca kökleri çok derinlere giden bir bitki olduğundan topraktan daha etkin yararlanırsınız. Toprak yapısının düzelmesine katkı sağlarsınız.

Burada önemli bir sınırı da belirtelim. Toplam tohumda yonca oranının %20 civarında olması yeterlidir. Bu miktarı aşmamaya dikkat edin.

 

Çim türleri ile ilgili bilgi için BU SAYFA, “Çim tohumu alırken nelere dikkat etmeliyim?” sorusuna cevap arıyorsanız BU SAYFA ile devam edin. 

Bununla birlikte çim ekimi için toprak hazırlığı ve çim ekimi nasıl yapılır? konularında bilgi almak için BU SAYFA ile devam edin.

Ayrıca çim sulama ile ilgili bilgileri BU SAYFADA, diğer çim bakımı işlemleri  ile ilgili bilgileri ise BU SAYFADA bulabilirsiniz.